رژیم لاغری
این روزها انواع رژیمهای لاغری سریع یا رژیمهای لاغری تضمینی را شنیدهایم، اما تا چه اندازه اطلاعات علمی و درستی از هرکدام داریم؟ بهتر است قبل از تغییر رژیم غذایی، اطلاعات درست و کاربردی درباره هر رژیم کسب کنیم و با متخصص مشورت کنیم؛ زیرا رسیدن به وزن ایدهآل به همان اندازه اهمیت دارد که پس از آن سلامت ما حفظ شود.به همین دلیل در این مطلب قصد داریم رژیم کتو پلاس یا رژیم کتوژنیک از پرطرفدارترین رژیمهای غذایی است و احتمالاً نام آن را بسیار شنیدهاید، معرفی و بررسی کنیم. رژیم کتو یا کتوژنیک از جمله رژیمهایی است که با تغییر متابولیسم منجر به لاغری سریع میشود، اما نکات مهمی دارد که قبل از شروع باید بدانید. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
رژیم کتوژنیک یا رژیم کتو چیست؟
رژیم کتو پلاس یا رژیم کتوژنیک غذایی است که احتمالاً نام آن را بسیار شنیدهاید. این رژیم نه تنها در کاهش وزن سریع تأثیرگذار است، بلکه متابولیسم بدن را نیز تغییر میدهد.
جالب است بدانید که از این رژیم در گذشته برای درمان بیماری صرع استفاده میشد، اما با پیشرفت علم پزشکی، داروهایی جایگزین آن شدند. امروزه همچنان برای افرادی که بدن سالمی دارند اما صرع آنها مقاوم به درمان است، از این رژیم غذایی استفاده میشود تا این عارضه را کنترل کنند. در رژیم کتوژنیک، مصرف کربوهیدرات به مقدار بسیار ناچیزی کاهش مییابد (حدود ۵٪) و میزان مصرف چربی به مقدار زیادی افزایش مییابد (حدود ۷۵٪) و همچنین پروتئین به میزان متوسطی در وعدههای غذایی نگه داشته میشود.
(حدود ۲۰٪). این نوع رژیم غذایی را رژیم کتوژنیک استاندارد یا SKD مینامند. هرم غذایی کتوژنیک تقریباً برعکس هرم غذایی عادی عمل میکند؛ به این شکل که چربیها از بالای هرم به پایین آن منتقل شده و کربوهیدرات به سر هرم میرود. در این رژیم غذایی میتوانید از برخی میوهها، انواع گوشتهای پرچرب، تخممرغ، خامه، کره، روغن و … استفاده کنید و نیازی به حذف وعدههای غذایی یا کم کردن آنها ندارید؛ بلکه با تغییر نوع غذای مصرفی، متابولیسم خود را تغییر میدهید. این رژیم معمولاً به چهار شکل مختلف تجویز میشود، اما رژیم کتوژنیک استاندارد و کتوژنیک با پروتئین بالا از رایجترین انواع آن هستند.
انواع رژیم کتوژنیک
- رژیم کتوژنیک استاندارد (SKD): رایجترین نوع این رژیم است با مصرف ۵٪ کربوهیدرات، ۲۰٪ پروتئین و ۷۵٪ چربی.
- رژیم کتو دورهای (CKD): در این روش دورههایی با مصرف بیشتر کربوهیدرات وجود دارد.
- رژیم کتوژنیک هدفمند (TKD): این رژیم برای کسانی که ورزشهای سبک انجام میدهند، نزدیک زمان ورزش، کربوهیدرات بیشتری مصرف میشود.
- رژیم کتو با پروتئین بالا: در این رژیم میزان مصرف پروتئین اندکی افزایش پیدا میکند و از مصرف چربی کم میشود؛ یعنی مصرف ۵٪ کربوهیدرات، ۳۵٪ پروتئین و ۶۰٪ چربی.
این رژیمها تنها تفاوتهای اندکی دارند و میزان مصرف مواد غذایی با تشخیص متخصص تغذیه تنظیم میشود. بهتر است از هر رژیمی به همان صورتی که برنامه گرفتهاید، پیروی کنید تا بدن شما آسیبی نبیند و بتوانید به وزن دلخواه خود برسید.
همانطور که گفته شد، رژیم کتو (Keto) در ابتدا برای کنترل تشنج در کودکان مبتلا به صرع استفاده میشده است و با تحقیقات و پژوهشهای بیشتر متوجه شدند که این رژیم میتواند در راستای کاهش وزن سریع برای افراد عادی هم کارایی داشته باشد.
اما امروزه تجربه نشان داده است که رژیم کتو باعث لاغری سریع و کاهش فشار خون میشود. با این حال، این نتایج به طور دائمی باقی نمیماند و بعد از مدتی، چاقی و چربیها بازمیگردند و در برخی موارد، افراد چاقتر از قبل شدهاند.
مزایای رژیم کتو پلاس
- بهینهسازی میزان مواد غذایی: در رژیم کتو پلاس، میزان کربوهیدرات، چربی و پروتئین بهینهسازی شدهاند.
- اضافه شدن نان سبوس دار به رژیم: این نوع نان حاوی فیبر است که میتواند هضم را بهبود ببخشد.
- بهینهسازی تقسیم بندی انرژی: تقسیم بندی انرژی در رژیم کتو پلاس به نحوی است که به حفظ وزن و لاغری کمک میکند.
- سادگی و عملی بودن مواد غذایی: مواد غذایی مورد نیاز در این رژیم به راحتی در دسترس هستند و غذاهایی که باید مصرف شوند، ساده و عملی هستند.
نکات مهم در رژیم کتو پلاس
- کاهش مصرف کربوهیدرات: در این رژیم، مصرف کربوهیدرات به حداقل برسانید و از خوراکیهای با قند و نشاسته زیاد خودداری کنید.
- تنظیم میزان پروتئین و چربی: میزان مصرف پروتئین و چربی را به طور متعادل و بهینه تنظیم کنید.
- انتخاب مواد غذایی مناسب: از مواد غذایی با کیفیت و سالم استفاده کنید و از مصرف مواد افزودنی و پرآبکننده خودداری کنید.
محدودیتها و هشدارها
- مصرف کربوهیدرات کم: مصرف کربوهیدرات کم ممکن است باعث کاهش انرژی و کاهش عملکرد فیزیکی و ذهنی شود.
- مواظبت از تغذیه مناسب: در طول رژیم کتو پلاس، باید به تغذیه مناسب و تنوع در مصرف مواد غذایی توجه کنید تا از کمبود عناصر غذایی جلوگیری شود.
- تاثیرات ناخواسته: برخی افراد ممکن است به دلیل تغییرات متابولیکی ناخواستهای مانند افزایش کلسترول یا مشکلات گوارشی مواجه شوند. در صورت وقوع هرگونه عوارض جانبی، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- محدودیتهای فردی: این رژیم ممکن است برای هر فرد به شکل متفاوتی عمل کند، بنابراین ممکن است نتایج آن برای همه یکسان نباشد. برای هر فرد، لازم است متناسب با وضعیت سلامت و هدفهایش، روشی مناسب انتخاب کند.
با این حال، رژیم کتو پلاس یک روش غذایی معتبر است که برخی افراد میتوانند از آن برای کاهش وزن و بهبود سلامت عمومی خود استفاده کنند. اما بهتر است قبل از شروع هرگونه تغییرات در رژیم غذایی، از جمله رژیم کتو پلاس، با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید تا تاثیرات و محدودیتهای آن برای شما ارزیابی شود.
غذاهای مجاز در رژیم کتوژنیک
در رژیم کتوژنیک، غذاهایی که انبارهای انرژی بدن را از چربی تامین میکنند و حاوی کمترین مقدار کربوهیدرات هستند، مجاز هستند. این شامل گوشتهای پروتئینی مانند گوشت مرغ، گوشت قرمز و ماهی، تخممرغ، خامه، کره، پنیرهای چرب و غنی، روغنهای سالم.
مانند روغن زیتون و آووکادو، سبزیجات کم کربوهیدرات مانند کلم و برگهای سبز، آووکادو، مغزها، روزنه، کرفس و فلفل همه قرمز و سبز، و انواع ادویههای طبیعی میشود.
محدودیتهای رژیم کتوژنیک
این رژیم ممکن است باعث کمبود مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم و منیزیم.
آسیب به کلیهها و استخوانها، اختلالات گوارشی مانند یبوست، علائم آنفولانزای کتو و کاهش کارایی ذهنی و جسمی شود.
مناسب بودن رژیم برای هر فرد
این رژیم برای همه مناسب نیست و برخی افراد ممکن است نتوانند از آن به درستی استفاده کنند.
مانند افرادی که به کمبود پیرووات کربوکسیلاز، بیماری پورفیری، اختلالات ژنتیکی نادر در متابولیسم چربی و یا کودکان در دوران رشد هستند.
مشاوره با متخصص
بهتر است قبل از استفاده از رژیم کتو پلاس یا رژیم کتوژنیک یا هر رژیم لاغری دیگری.
با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید تا اثرات و محدودیتهای آن برای شما ارزیابی شود و رژیم مناسب برای شما تعیین شود.